Okulöncesi Dönemde Mastürbasyon

Çocukta Cinsellik Yok Mudur?

Çocuklarda görülen mastürbasyon davranışı, daha ileri yaşlarda normal karşılansa da mastürbasyonun erken yaşta ve yoğun olarak yaşanması pek çok ebeveyn için kafa karıştırıcı olabilmekte ve endişe yaratmaktadır.

“Çocukta cinsellik yoktur!” kanısı yaygındır. Hâlbuki gelişimin her aşamasında cinsellik vardır. Bebekler altları açıldığında bacaklarını keyifle birbirine sürter, elleri genital bölgeye ulaşabilir hale geldiğinde keyifle dokunur. Bütün vücudu kaplayan deri, birinci yaş içinde (gelişimin hiçbir aşamasında olmadığı kadar) çok duyarlıdır. Bebeklerin görme, işitme gibi duyuları henüz çok zayıftır; etraflarında olup bitenleri daha ziyade derileri ile algılar. Tensel temas haz verir. 3 yaş civarında cinsel merak artar. Çocuklar anne babaları tuvalette ya da banyodayken içeri girmeye çalışır. Bazen bir çocuğun birinin eteğini kaldırıp altına baktığını görebilirsiniz. “Çocuklar nereden gelir?” gibi sorular başlar.

3-6 Yaş Arası Dönem

3 – 6 yaş arasında genital bölgenin hassasiyeti artar. Çocuklar bu artan hassasiyetle erotik boyutlu birtakım deneyimler yaşayabilir: Örneğin, kumsalda oturup oynarken, avuçladığı kumları parmakları arasından süzen küçük çocuk, bacaklarının arasından kayarak akışın haz verdiğini fark eder ve bunu etrafındakilere (çekinmeden) keyifle ilan edebilir. Örneğin, denizde kasıklarına kadar suda dikilirken, dalgaların hafif hafif dokunuşunun yol açtığı izlenimleri tekrar tekrar yakalamaya çalışabilir.

Bir kere bile “kendine dokunmamış” çocuk yoktur!

Genital bölgesine rastlantısal olarak dokunduğunda hoşuna giden birtakım izlenimler alır ve bu hazzı yaşamak için tekrar tekrar dokunur. Zaten çocuklar yeni bir şey keşfettiklerinde, öğrendiklerini iyice yerleştirmek için tekrar tekrar yapmak eğilimindedir. Bunu, başka yeni bir şey ilgilerini çekene kadar sürdürürler. Bazı çocuklar ise orada takılıp kalır. Takılıp kalan çocuklar çeşitli davranışlar sergiler. Tanık olduğumuz bazı vakalarda ve bazı anne babaların ifadelerine göre, çocuk genital bölgesi ile uğraşırken ter içinde kalabiliyor ve soluk alış verişi değişebiliyor, yüzü kasılabiliyor; yetişkindeki yoğunluğa ulaşmasa da orgazma benzeyen bir durum yaşayabiliyor. Yetişkindekinden farkı, boşalmaya eşlik eden bir akıntının gelmemesi ve hafif hafif orgazmların, kısa sükûn aralıkları ile tekrarlanabilmesi. Her çocuk mastürbasyonu bu kadar yoğun yaşamaz.

Bazı çocuklar genital bölgeleri ile yoğun olmamakla birlikte, sık sık ilgilenir ve hafif bir keyif alışla yetinebilir. Kız çocukların tercih ettiği yöntemler: alçak masa ya da sehpa gibi bir şeyin üstüne karın üstü yatarak bacaklarını masanın dışında bırakmak ve bacak kaslarını kurbağa gibi gerginleştirip gevşetmek; sert bir iskemlede otururken kalçalarını ritmik bir şekilde sağa sola hareket ettirmek. Erkek çocukların tercih ettiği yöntemler: karın üstü yatarak pipisini yere sürtmek; pipisini ritmik bir şekilde avuçlamak. Kız ve erkek çocukların tercih ettiği yöntemler: kukusunu/pipisini doğrudan elle uyarmak, iskemlenin köşesi, masanın bacağı gibi sert bir şeye sürtmek; sert bir oyuncağı kukusuna/pipisine sürtmek; pelüş bir oyuncağı, ya da üstündeki örtünün ucunu toplayıp altına koyarak hareketsiz karın üstü yatmak ve kendini buna sıkıca bastırmak.

Çok yoğun olan ve uzun zaman süre giden mastürbasyon davranışlarında çocuk “bağımlılık” geliştirebilir ve vazgeçmesi zorlaşır. Ayrıca, aşırı mastürbasyonun klitoral uyaranlarda fikse oluşa ve vajinal frijitideye yol açtığı da düşünülüyor. Pipinin sertleşmesi, çişi çok geldiğinde, ılık duşun altında, ya da uykuya daldıktan yarım saat kadar sonra meydana gelebilir. Bunun mastürbasyon ve premastürbasyon diyebileceğimiz durumlarla ilgisi yoktur.

Tuvalete gidişi geciktirme davranışı…

Okulöncesi çocuklarında, “tuvalete gidişi geciktirme davranışı” şeklinde ortaya çıkan, premastürbasyon diyebileceğimiz bir durum görülebilir. Çocuk oynamakta olduğu oyunu bölmemek için tuvalete gidişi mümkün olduğunca geciktirebilir. Çişini hemen hemen tutamaz hale geldiğinde tuvalete gidince (kızlar geciktirmenin son anlarında, erkekler de çişlerini yapmakta iken) erotik diye nitelendirebileceğimiz birtakım izlenimler yakalar. Oyuna dalıp tuvalete gitmeyi geciktirme birkaç kere üst üste geldiğinde, çocuk, çişini geciktirerek yapmak ile bu hoşuna giden izlenimlerin arasındaki bağlantıyı fark eder ve hazzı yaşayabilmek için (artık amaçlı olarak) tuvalete gidişini geciktirmeye başlar. Yetişkinler onu tuvalete yönlendirmeye çalışsa da direnç gösterir.

Genital bölgesi ile yoğun ilgilenen ve/veya çişini geciktiren çocuk, anne babasının onaylamayacağı bir şeyi yaptığı için kendini itaatsiz ve suçlu hisseder. Yakalanma tehlikesi içinde yaptığı için gergindir. Cezalandırılma korkusunun yanı sıra, hasar alma korkusu da taşıyabilir. Kastrasyon kaygıları(pipisinin kesileceği kaygısı) hissedebilir. Bu kaygı erkek çocuklarda olduğu gibi kızlarda da vardır. Çocuk yasak mastürbasyon nedeni ile pipisinin/kukusunun hasara uğraması ve/veya anne babası tarafından yok edilme kaygıları taşıyabilir. Bütün bunların yanı sıra uykuya dalmada zorlanma ve/veya sık sık uyanma gibi uyku sorunları da ortaya çıkabilir. Çocuk uyumak istemez, çünkü uykuda -kastrasyon tehlikesine karşı- çaresizdir.

Kaygı ve korkularının tamamı bilinç düzeyine ulaşmayabilir. Yani çocuk bunların tam farkında olmayabilir. Yetişkinler yanlış tepkileriyle çocuğun korkularını güçlendirebilir. Eğer yetişkin tedirgin ise ve çocuk mastürbasyon davranışlarını herkesin gözü önünde sergiler gibi yapıyorsa, burada bir provokasyon söz konusudur. Sanki çocuk, anne babasına, “Siz benimle ilgilenmiyorsanız, ben kendimle ilgilenirim!” mesajı vermektedir. Ayrıca şiddetli suçluluk duygusundan kaynaklanan cezalandırılma isteği gibi psikodinamikler de cereyan etmektedir. 5 – 6 yaş arasında oluşumunu tamamlamakta olan üst beninin (yani iç denetleme sisteminin) etkisi ile çocuk yasak olandan vazgeçebilir. Dürtülerini denetleme çabaları sırasında, çocukta sık sık öfke nöbetleri, keyifsiz ve bunalmış bir ruh hali görülebilir.

“Mastürbasyon hastalıklı bir davranış mıdır?”

“Mastürbasyon hastalıklı bir davranış mıdır?”, “Sağlıksız bir seksüellik midir?”, “Normal midir?”, gibi sorular akla gelebilir. Çocuğun cinsel içerikli davranışlarını gözlemlediğimizde, onun yeni bir haz kaynağı mı keşfettiğinin, yoksa bu kaynakta takılıp mı kaldığının ayırdında olabilmemiz çok önemli. Yeni keşifler çocuğun yaşantısını zenginleştirir; takılıp kalmak, başka deyişle takılı olmak ise yaşantısını yoksullaştırır. Çünkü bu durumda algı antenlerini, dış dünyadan uzaklaştırıp kendine çevirir.

Biz, yakın yetişkinleri çocuğun enerjisini dış dünyaya çevirmesini sağlarsak, yani yaşantısını zenginleştirirsek ve olumlu bir duygusal atmosferi paylaşırsak, mastürbasyon çocuk için gelişimsel bir süreç şeklinde yaşanacaktır ve her hangi bir sorun teşkil etmeden yaşanacaktır. Aksi takdirde çocuk bu davranışa takılı kalacaktır .Bunun iki sebebi vardır, uyaran eksikliği ve duygusal açlık.

Çocuklar olgunlaştıkça, dünyalarının çeşitlenmesi, zenginleşmesi gerekir. Uyaranları suya benzetebiliriz. Azı yetersizdir, çoğu da sel gibi yıkıcıdır. Yani çocuklara gereksinim duydukları ölçüde uyaran sunulmalıdır. Uyaran eksikliği bir de uyku öncesinde yaşanabilir. Artık öğlen uykusuna gereksinimi kalmayan bir çocuğu zorla uyutmaya çalıştığımızda; ya da uykuya dalma güçlüğü olan bir çocuk akşamları uyku öncesinde yatağında uzun uzun sağa sola dönüp durduğunda, dünyası yoksullaşmış demektir. Belki bir süre, yanına onu da dinlendirmek üzere aldığı pelüş oyuncağı veya yorganının ucu ile oyalanacaktır. Bunlardan sıkıldığında, bedeni ile ilgilenirken rastlantısal olarak dokunduğu genital bölgesinden aldığı izlenimler ilgisini çekecektir. Canı sıkıldıkça da çekici bir uğraş olarak bunu yineleyecektir.

“Takıntılı bir davranış olarak mastürbasyonun ve premastürbasyonun ikinci nedeni duygusal açlıktır.” demiştik. Vakaların %80’inde bu ikinci nedene rastlanmaktadır. Hemen bütün anne babalar çocuklarını sever. Fakat sadece sevmek, çocuklara yeterli değildir; onlar sevildiklerini fark etmek ister. Sevgimizi onlara ayırdığımız zamanla, ilgileniş tarzımızla ifade edebiliriz. Sağlıklı bir duygusal sıcaklık, ruhsağlıklı bir insan yetiştirmek için vazgeçilmez ön koşuldur. “Sevginin sağlıklı ifadesi” ile çocuğu şımartmayı birbirine karıştırmamak gerekir. Yanımızda otururken birbirimize sokulmak, başını okşamak, yanağına sevgi dolu dokunarak gözlerinin içine “İyi ki varsın!” der gibi bakmak, kucağımıza oturtmak, beden sıcaklığımızı hissettirmek, sevginin en uygun ifade şekillerindendir. Böyle yaparsak çocuğumuzun kendine yönelme gereksinimi ortadan kalkar.

Ne Yapmalı, Ne Yapmamalı!

Çocuğumuzun genital bölgesiyle gereğinden fazla ilgilediğini düşündüğümüzde, durumun farkında değilmiş gibi davranarak, ilgisini başka bir yöne çekmek için birlikte bir oyun oynayabiliriz; onu kucağımıza alıp, bol resimli bir kitaba bakabiliriz; hikâye anlatabiliriz; parmak oyunu oynayabiliriz. Sadece çocuk genital bölgesiyle ilgilendiği sırada böyle davranılması sorunu kökten çözmeye yeterli değildir. Evde anne babaları yeterince ve gerektiği şekilde ilgilenemeyen çocuklara, diğer “yakın yetişkinlerin” doğru destek vermesi de durumu değiştirememektedir.

Nevrotik ya da bilgisiz bir anne baba veya eğitimcinin, çocuğun seksüel sayılabilecek davranışlarına gösterdiği tepkiler; çocuğa sevgisini azaltma, iğrenme, aşağılama, alaycı gülüşler, -günah / eline iğne batırırım / hastalanırsın / zayıf akıllı olursun gibi- korkutma şeklinde olabilir. Bu tepkiler çocuğun ruh sağlığını olumsuz etkiler ve onun bütün yaşamı boyunca cinsel hasarlı kalmasına yol açar!

Çoğu anne babalar ve eğitimciler yasaklamayı en kolay ve etkili yol olarak seçer. Çoğu çocuk, genital bölgeyle ilgilenmesi yasaklansa da bunu gizlice sürdürür. Anne babanın yasakladığı şeyi gizlice yapıyor olmak, güçlü suçluluk duygularına yol açar. Çocuğun cephesinden bakıldığında, güven ilişkisi zedelenmiştir. Ayıplama, cezalandırma gibi tutumların neden olacağı suçluluk duygusu çocuğun cinsel ve ruhsal gelişimi açısından daha yıpratıcı olabilir.

Mastürbasyona başka yakınmalar eşlik etmediği sürece ebeveynin aşağıda özetlenen basit müdahaleleri yeterli olacaktır:

  • Yaptığının yanlış olduğunu düşünmesine neden olmayın. Cezalandırıcı, yargılayıcı ayıplayıcı ifadeler veya tavırlardan kaçının.
  • Başkalarının önünde yapmasının görenleri rahatsız edebileceğini öğrenmesini sağlayın.
  • Aşırı noktalar vardığını düşünüyorsanız ve gerekirse ilgisini değiştirebilecek aktiviteleri özendirmeyi deneyin.
  • Çocuğun yakın çevresini bilgilendirmek ve gerektiğinde desteğini almaktan çekinmeyin.
  • En önemlisi de mastürbasyona başka problemlerin eşlik edip etmediği konusunda dikkatli olun.

Sanıldığından daha çok yetişkin, çocukluğunda yukarıda anlatılanlara benzer deneyimler yaşamıştır. Bu yetişkinlerin büyük bir kısmı deneyimlerini anlatmaya çekinir veya hiç hatırlamayabilir. Çünkü çocukken, tabuyu çiğnediklerinde onlara çok haşin davranılmıştır. Üstbenleri de (yani iç denetleme sistemleri de) “kötü anıları” nı bilinçaltına, bilinçli çabalarla ulaşılamaz bir yere itmiş, bastırmıştır. Kardeş doğumu, ayrılma deneyimi vb. travmatik yaşantıların çocuğun çevreyle uyumunu zorlaması, genitoüriner hastalıklar ve birçok stres faktörü başlangıç için tetikleyici olabilmektedir. Ayrıca cinsel konularla aşırı uğraş, tuvalet problemleri ve dışarıda yakınmaların mastürbasayona eşlik ettiği durumlar cinsel istismarı dahi akla getirebilir. Sosyal ortamda kendini frenleyemeyen, daha doğrusu yargılama becerisi zayıf çocukların zeka düzeyleri de hesaba katılmalıdır. Bunlar belli başlı örnekler ve elbette çoğaltmak mümkün. Bütün bunların ötesinde çocuğa ait aile ortamı ve sosyal çevrenin de durumu değerlendirmek ve yargılamakta yetersiz kaldığı, tutarsız davrandığı durumlarda dışarıdan profesyonel yardım aranması da çocuk adına yerinde bir çaba olacaktır.

Özetle, tek başına görülen mastürbasyon davranışı beklenen bir gelişim süreci ise de ilave zorluklar ve davranış problemleri varsa bir uzmandan yardım almak gerekebilir ve bunun için de çocuğun bireysel özellikleri, aile ortamı ve sosyokültürel çevresi de göz önünde tutulmalıdır.

Alıntıdır.