Okulöncesi Dönemde Kitap Seçimi
Bebeklik döneminde bol resimli, az yazılı kitaplar ilgi çeker. Farklı kavramları (resim, eşya-nesne, hayvanlar, taşıtlar, meyveler-sebzeler vb.) resimler ile tanıtan kitaplar ya da kartlar ilk 3 yılda çocukların gelişiminde önemli rol oynar. Bu dönemden başlayarak bol resimli, tekrar eden kelimelerden oluşan kısa hikâye kitaplarını takip edebilirler. Özellikle resimleri işaret etmek ve adlandırmak ya da seslendirmek (kedi köpek gibi hayvanların sesini taklit etmek gibi) bu dönemde keyif aldıkları etkinliklerdir. Dikkat konsantrasyon süreleri kısa olduğu için kitap okuma zamanları da kısa süreli ama gün içinde farklı zamanlarda tekrarlanarak planlanabilir.
3–6 yaş dönenimde gerek dil, gerekse bilişsel becerilerinin gelişmesi ile kitap okuma saatleri çok daha verimli geçebilir. Bu dönemde masallar, tekerlemeler, kısa hikâyeler ilgi çekicidir. Okul öncesi dönemde çocuklar tekrarları severler aynı masalı onlarca–yüzlerce kez okumanızı ya da anlatmanızı isterler ve her defasında da keyif alırlar. Bu tekrarların öğrenme üzerinde çok büyük etkisi vardır. En sevdiği kitabı siz ona okurken onlar ezberlerinden size hikâyeyi sanki okuyormuş gibi kelimesi kelimesine anlatabilirler. Bu dönemdeki kitapların yine bol resimli (resimler hikâye ile ilişkili, bakarak anlatacak şekilde özetleyici olmalıdır) ve az yazılı olması tercih edilir.
Çocuklar anne-babaları ile birlikte olmaktan, bir arada bir şeyler yapmaktan çok hoşlanırlar. Bu nedenle kitabı onların hayatının bir parçası yapmanın en etkili yolu birlikte okumaktır. Küçük yaştan itibaren kitap okurken sadece nesneleri değil, duyguları da tanıması için rehberlik etmek önemlidir. Böylece çocuk hem başkalarının duygularını anlama hem de kendi duygularını ifade etme becerisini geliştirecektir.
Kitap okurken hikâyedeki kahramanları özelliklerine göre seslendirmek, farklı tonlama ve mimikler kullanmak çocukların ilgisinin canlı kalmasını sağlayacaktır.
Bu dönemdeki çocuklara yönelik kitapların kolay çevrilen (anne-baba kitap okurken kitabın sayfalarını çocuğun çevirmesi önemlidir), hemen yıpranmayan sayfaları olmasına dikkat edilmelidir. Ayrıca farklı boyut ve şekillerdeki kitaplar bu dönemdeki çocukların ilgisini çekmektedir. Kitapta tekrar eden kelimeler varsa bunları okurken parmağınızla gösterip çocuğunuzun da tekrarlamasını isteyebilirsiniz.
Kitap seçiminde en önemli nokta kitabın konusunun, anlatımın çocuğun yaşına ve ilgi alanlarına uygun olmasıdır. Hikâye kitapları ve masalar kadar bulmaca kitapları, dergiler ve yaratıcılığı geliştiren etkinlik kitapları ile resimli ansiklopediler ile çocuğun kitaplığı zenginleştirmesi sağlanmalıdır. Anne-baba olarak bir belli alternatifler arasından çocuğun kendi kitaplarını seçme fırsatı verilmelidir. Böylece okumak daha keyifli olacaktır.
Kitap alırken mümkün olduğunca içeriğini kontrol etmek (şiddet vb temalar ile ilgili dikkatli davranmak), çocuğun kişilik ve değer gelişimini destekleyecek tarzda anlatımları tercih etmek önemlidir. Kitap seçimi için gazete, dergi ve internetten yararlanılabilir. Tanınmış yazarlar ve yayınevlerinin kitaplarını seçmek tercih edilebilir.
Kitabın anlatımı sade ve yazımı imla ve dil bilgisi kurallarına uygun olmalıdır. Resimler ise anlatılan konuyu özetlemeye yardımcı olmalıdır, böylece çocuk istediğinde resimlerine bakarak hikâyeyi anlatabilir.
Kitap okuma alışkanlığının etkili bir biçimde kazanılmasında en önemli rol her zamanki gibi anne-babaya düşmektedir. Küçük yaştan itibaren birlikte kitap okunarak geçirilen keyifli saatler, anne-babanın kitap okuması, kitabın günlük hayatın bir parçası olması çocuğun kitaba karşı olumlu tutum geliştirmesini sağlayacaktır.
Alıntıdır.
